تعداد نشریات | 16 |
تعداد شمارهها | 103 |
تعداد مقالات | 566 |
تعداد مشاهده مقاله | 245,718 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 59,699 |
گونهشناسی کلام شیعه در بستر تاریخ | ||
دوفصلنامه یافتههای کلام اسلامی | ||
دوره 1، شماره 1، تیر 1403، صفحه 5-24 اصل مقاله (7.59 MB) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی تخصصی | ||
نویسنده | ||
سید لطف الله جلالی ![]() | ||
همکار پژوهشگاه المصطفی _قم | ||
چکیده | ||
دانش کلام از دانشهای مهم اسلامی است که با استفاده از روشهای گوناگون، به استنباط، تبیین و دفاع از عقاید دینی میپردازد. این دانش که در قرآن کریم و سخنان پیامبر خاتم ریشه دارد، در طول تاریخ حیات فکری اسلامی تحولات بسیاری به خود دیده و دانشمندان و آثار بسیاری در آن ظهور یافته است. این نوشتار، با روش توصیفی ـ تحلیلی، به گونهشناسی دانش کلام و تحولات تاریخی آن در شیعه پرداخته و گونههای مختلف کلام رایج در میان دانشمندان شیعه را شناسایی کرده و مهمترین دانشمندان طرفدار هریک از این گونهها و نیز آثار آنان را به اختصار معرفی کرده است. حاصل این تحقیق این است که دانش کلام در میان دانشمندان شیعه، دانشی پویا و همواره زنده بوده و همین امر باعث شده است که بسته به نیازهای هر زمان و با استفاده از رشد و تحول علم در جهان اسلام و جهان اطراف، دانشمندان شیعه شکلها، گرایشها و رویکردهای متفاوتی را به کار بسته یا ایجاد کردهاند. در این پژوهش، هشت گونه و رویکرد کلامی در طول تاریخ در شیعه شناسایی شده که عبارتند از: کلامی نقلی ـ حدیثی، کلام عقلی ـ تأویلی متأثر از معتزله، کلام عقلی ـ نقلی انتقادی، کلام عقلی ـ فلسفی متأثر از حکمت مشاء، کلام عقلی ـ عرفانی، کلام عقلی فلسفی متأثر از حکمت متعالیه، کلام سلبی ـ تنزیهی و کلام مقارن و بین الادیانی. | ||
کلیدواژهها | ||
علم کلام؛ گونهشناسی کلام شیعه؛ عالمان شیعه؛ گرایشهای کلامی؛ رویکردهای کلامی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 34 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 20 |