تعداد نشریات | 16 |
تعداد شمارهها | 103 |
تعداد مقالات | 566 |
تعداد مشاهده مقاله | 245,718 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 59,699 |
بررسی عدالت حاکم در فقه شیعه و اهل سنت | ||
دوفصلنامه یافته های فقهی اصولی | ||
دوره 3، شماره 5، مرداد 1402، صفحه 87-110 اصل مقاله (7.92 MB) | ||
نوع مقاله: علمی تخصصی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/pf2.2023.100347.1015 | ||
نویسنده | ||
محمد عارف صداقت ![]() | ||
محقق و پژوهگشر | ||
چکیده | ||
این مقاله به بررسی این نکته پرداخته است که آیا عدالت در حاکم شرط است یا نه؟ از بررسی در کتب فقهی به دست آمده است که فقهای اهل سنت عدالت در حاکم را در سه صورت (انتخاب اهل حل و عقد، استخلاف و شورایی) شرط دانستهاند؛ ولی اکثر آنها در یک صورت (استیلا و سیطره) شرط ندانستهاند. این حکم، متأثر از واقعیت تاریخی و حکومت استیلایی بنیامیه بوده که شرایط سهگانه را نداشتند. آنها این باور را تلقین کردند که در صورت مستولی شدن حاکم با زور، شرط عدالت ساقط میشود؛ اما این باور با آموزههای قرآنی و سیرۀ پیامبر اکرم (ص) و عقل در تضاد است. در فقه شیعه عدالت حاکم در همۀ زمانها و شرایط، شرط است و هیچگاه این شرط ساقط نمیشود. اگر عدالت در حاکم وجود نداشته باشد، سیطرۀ او طاغوتی است و پیروی از او، پیروی از طاغوت محسوب میشود. صورت مستولی شدن حاکم با زور، شرط عدالت ساقط میشود؛ اما این باور با آموزههای قرآنی و سیرۀ پیامبر اکرم (ص) و عقل در تضاد است. در فقه شیعه عدالت حاکم در همۀ زمانها و شرایط، شرط است و هیچگاه این شرط ساقط نمیشود. اگر عدالت در حاکم وجود نداشته باشد، سیطرۀ او طاغوتی است و پیروی از او، پیروی از طاغوت | ||
کلیدواژهها | ||
"عدالت"؛ "فقه شیعه"؛ "فقه اهل سنت"؛ "حاکم"؛ "حکومت"؛ "خلافت" | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 55 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 27 |